Metformin thuốc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2: Tác dụng chính & tác dụng phụ, cách sử dụng

Bạn thân mến!

Là một bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, có lẽ bạn đã nghe nói nhiều về thuốc Metformin hoặc thậm chí bạn có thể tự dùng nó.

Metformin (tên thương hiệu Glucophage, hay còn gọi là glucose glucose-eater,) là loại thuốc được kê toa phổ biến nhất cho bệnh tiểu đường tuýp 2 trên toàn thế Giới. Đây là một trong những loại thuốc an toàn, hiệu quả cao, ít tác dụng phụ.

Chúng tôi nhận rất nhiều câu hỏi xung quanh về thuốc Metformin - làm thế nào để metformin làm giảm lượng đường trong máu, metformin có thúc đẩy giảm cân hoặc tăng cân hay không, nó sẽ mang lại cho tôi tác dụng phụ không?

Chúng tôi sẽ trả lời một số câu hỏi mà nhiều bạn độc giả đã gửi tới cho POCACO trong thời gian qua về loại Metformin thuốc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 này.

Cách thức hoạt động của thuốc Metformin như thế nào?

Metformin thuộc nhóm thuốc được gọi là nhóm Biguanides, có tác dụng hạ đường huyết bằng cách giảm lượng đường đưa ra ngoài gan.

Gan thường sản xuất glucose suốt cả ngày kết hợp với việc sản xuất insulin của tuyến tụy để duy trì lượng đường trong máu ổn định.

Ở nhiều người mắc bệnh tiểu đường, cả hai cơ chế đều bị thay đổi trong đó tuyến tụy tiết ra ít insulin hơn trong khi gan không thể ngừng sản xuất glucose dư thừa. Điều này có nghĩa là cơ thể bạn đang thải ra lượng đường nhiều gấp 3 lần so với những người không mắc bệnh tiểu đường, dẫn đến lượng glucose trong máu cao.

Thuốc Metformin có hiệu quả làm giảm sản xuất dư thừa này dẫn đến cần ít insulin hơn. Kết quả là, ít đường có sẵn để hấp thụ bởi các cơ và chuyển đổi thành chất béo. Ngoài ra, nhu cầu insulin thấp hơn làm chậm sự tiến triển của tình trạng kháng insulin và giữ cho các tế bào nhạy cảm với insulin nội sinh (do cơ thể tạo ra).

Vì thuốc metformin không khiến cơ thể tạo ra nhiều insulin hơn, nên nó không gây hạ đường huyết trừ khi kết hợp với tiêm sulfonylurea hoặc insulin.

Metformin là một trong số ít các loại thuốc trị tiểu đường đường uống không gây tăng cân và thường mọi người lưu ý giảm cân nhẹ (mặc dù đây không phải là hành động chính của nó và không phải ai cũng giảm cân).

Mặc dù cơ chế cho điều này là không rõ ràng, nó có thể là kết quả của việc ít gluconeogenesis (tạo glucose) trong gan và/ hoặc giảm lượng thức ăn có khả năng gây ra do tăng cảm giác no (tức là hạn chế sự thèm ăn).

Tác dụng phụ thường gặp của thuốc Metformin đáng lưu ý là gì?

Tác dụng phụ chính là rối loạn tiêu hóa (GI).

Bên cạnh đó, thuốc Metformin có thể gây buồn nôn, đau dạ dày, đầy hơi, tiêu chảy và rối loạn GI khác ở khoảng một phần ba số người. Tin tốt là điều này thường biến mất trong vòng vài ngày hoặc 2 tuần nhiều nhất.

Khó chịu GI này chỉ đơn giản là cơ thể thích nghi với thuốc và trong hầu hết các trường hợp, bạn cần sử dụng từ từ theo khuyến nghị của bác sĩ và nhà thuốc sẽ giúp giảm thiểu khó chịu. Nó cũng có ích nếu bạn dùng nó cùng một lúc hàng ngày với bữa ăn.

Xin lưu ý rằng việc kiểm soát lượng đường trong máu kém (cả cao và thấp) cũng có thể gây ra chứng đau rối loạn tiêu hóa GI, vì vậy tối ưu hóa chế độ ăn uống của bạn cũng là chìa khóa. Nếu các triệu chứng không giảm sau một hoặc 2 tuần dùng Metformin, hãy liên hệ với văn phòng bác sĩ của bạn để xem liệu có lựa chọn nào tốt hơn để xem xét.

Cũng đáng để xem xét rằng theo thời gian, khi bạn duy trì kiểm soát đường huyết tốt hơn thông qua chế độ ăn uống và lối sống, bạn có thể giảm hoặc ngừng sử dụng Metformin hoàn toàn - như đã được chứng minh trong nghiên cứu trường hợp này.

Một điều cần lưu ý là thuốc Metformin có thể gây thiếu hụt B12 theo thời gian. Nếu bạn đã dùng Metformin trong vài năm, bạn nên thử máu B12. Sự thiếu hụt này có thể dễ dàng được sửa chữa thông qua bổ sung.

Hiệu quả của thuốc Metformin được giới phân tích kết luận như thế nào?

Thuốc Metformin thường không hiệu quả ở liều thấp hơn, nhưng bắt đầu với liều nhỏ hơn (ví dụ 500 mg / ngày) và chuẩn độ từ từ đến 1.000 mg hai lần mỗi ngày (duy trì) sẽ giúp tránh tác dụng phụ của rối loạn tiêu hóa (GI).

Nó cũng được khuyến cáo không bao giờ vượt quá 2.500 mg / ngày (liều tối đa).

Hiệu quả của Metfomin thay đổi từ người này sang người khác với một số người, liều ban đầu là đủ, ở những người khác, hiệu quả không thấy được cho đến khi đạt được liều tối đa, và ở những người khác thì hiệu quả tối thiểu.

Đối với nhiều người, chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh là đủ để kiểm soát đường huyết và ở những người khác có tín hiệu sinh học hoặc nội tiết tố bị thay đổi như mô tả ở trên, thuốc có thể được yêu cầu để đạt được sự kiểm soát - đó luôn là một vấn đề cá nhân.

Bất kể thuốc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 là một phần trong kế hoạch chăm sóc sức khỏe của bạn, điều quan trọng là luôn đưa ra lựa chọn chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm hạn chế carbohydrate, đặc biệt là những loại ở dạng tinh bột trắng (bánh mì, mì ống, khoai tây, gạo) và đường đơn giản.

Thuốc Metformin và tính đặc hiệu của nó

Công dụng thuốc Metformin, So với các thuốc trị tiểu đường khác:

• Là trọng lượng trung tính (và trong một số có thể dẫn đến giảm nhẹ)

• Không gây hạ đường huyết

• Có tác dụng hạ đường huyết đáng kể (ngăn ngừa khởi phát bệnh đái tháo đường ở tối đa 33%số người tham gia CDPs DPP)

• Không ảnh hưởng đến mất xương (như với TZD và có thể cả SGLT-2)

• Bảo vệ chống lại bệnh tim mạch, ung thư, đột quỵ và mất trí nhớ

• Có nguồn gốc từ một loại thảo mộc tự nhiên và dấu vết lịch sử dược liệu của nó hàng ngàn năm

Những ai không nên sử dụng thuốc Metformin

Có một số người mà Metformin bị chống chỉ định:

• Nếu bạn đang chụp X-quang hoặc CT cần nhuộm, bạn sẽ phải tạm thời ngừng dùng Metformin

• Bởi vì Metformin được làm sạch bởi thận, nó bị chống chỉ định trong bệnh thận

• Vì Metformin hoạt động ở gan, chống chỉ định trong bệnh gan

• Trong một số ít trường hợp, thuốc Metformin có thể gây ra một tình trạng đe dọa tính mạng được gọi là nhiễm axit lactic (cho bác sĩ biết nếu bạn bị bệnh gan, tim hoặc thận, hoặc uống rượu)

Như với tất cả các loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2, có nên dùng metformin hay không là quyết định chung giữa bạn và bác sĩ.

Hãy nhớ thảo luận về mục tiêu của bạn, kiểm soát lượng đường trong máu hiện tại (bao gồm chỉ  số HbA1c), tiền sử gia đình, thời gian bạn được chẩn đoán và bất kỳ triệu chứng nào bạn có thể có.

Hãy chia sẻ để giúp mọi người nắm rõ hơn về loại thuốc này