Tăng axit uric trong máu - Cơ thể bạn có bị ảnh hưởng bởi điều này?

Bạn đọc thân mến!

Nồng độ cao của axit uric trong máu, được gọi là tăng axit uric máu, có thể liên quan đến bệnh gút khớp cũng như các bệnh lý khác, chẳng hạn như tăng huyết áp. Nhiều chuyên gia y tế khuyên bạn nên điều trị tăng acid uric máu thông qua chế độ ăn uống, thay đổi lối sống  hoặc thuốc.

Bài viết này sẽ giải thích axit uric là gì, tình trạng tăng axit uric trong máu phát triển như thế nào, mối liên quan của nó với bệnh gút và các bệnh khác cũng như cách giảm nồng độ axit uric trong máu.

Cơ thể tạo ra axit uric khi nó phân hủy purin. Purin là hóa chất hữu cơ được tìm thấy tự nhiên trong tế bào của con người cũng như thực phẩm. Sau khi cơ thể phân hủy purin, axit uric sẽ đi vào máu.

Axit uric không nhất thiết là xấu - trên thực tế, trong một số môi trường nhất định của cơ thể, nó có thể hoạt động như một chất chống oxy hóa. Phần lớn axit uric được thận xử lý và bài tiết qua nước tiểu. Một số được bài tiết qua phân.

Tăng axit uric máu phát triển như thế nào?

Mức độ axit uric trong máu thấp là bình thường. Nồng độ axit uric có thể quá cao khi một hoặc nhiều điều sau đây xảy ra:

+ Thận không có khả năng lọc và đào thải axit uric ra khỏi máu một cách đầy đủ

+ Một người ăn thức ăn và đồ uống có nhiều nhân purin

+ Cơ thể tạo ra quá nhiều axit uric

Khi cơ thể tạo ra quá nhiều axit uric, thường có nguyên nhân di truyền.

Khi tăng axit uric máu, lượng axit uric dư thừa có thể lắng đọng trong các khớp, nơi nó có thể hình thành các tinh thể axit uric, còn được gọi là tinh thể urat. Những tinh thể này có thể gây kích ứng khớp và thúc đẩy phản ứng của hệ thống miễn dịch gây viêm khớp. Kết quả là đau khớp, sưng, đỏ và nóng được gọi là cơn gút hoặc bùng phát.

Hầu hết những người bị tăng axit uric máu không bị bệnh gút. Trong thực tế:

+ Các chuyên gia ước tính rằng hơn 21% dân số nói chung bị tăng axit uric máu trong khi chỉ 4% mắc bệnh gút.

+ Có thể bị tăng axit uric máu và các tinh thể axit uric trong khớp nhưng không có triệu chứng viêm của bệnh gút.

Những sự kiện này cho thấy rằng tăng axit uric máu có thể chỉ là một yếu tố góp phần vào sự phát triển của bệnh gút. Các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu lý do tại sao một số người bị tăng axit uric máu lại phát triển bệnh gút trong khi những người khác thì không.

Những người bị tăng axit uric máu - dù là có triệu chứng hay không có triệu chứng - đều có nhiều khả năng mắc các vấn đề y tế khác. Không rõ liệu tăng axit uric máu có góp phần vào sự phát triển hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh này hay không.

Các tình trạng liên quan đến tăng axit uric máu bao gồm nhưng không giới hạn ở:

Bệnh thận mãn tính:

Khi các tinh thể axit uric hình thành, chúng có thể tích tụ trong thận và gây ra sỏi thận. (Có nhiều loại sỏi thận khác nhau; sỏi axit uric chỉ là một loại.) Các chuyên gia ước tính rằng trong số những người bị bệnh gút, gần 14% báo cáo đã bị sỏi thận. 

Tăng huyết áp (huyết áp cao)

Mức độ cao của axit uric được biết là có liên quan đến huyết áp cao. Bằng chứng hạn chế cho thấy rằng điều trị tăng acid uric máu có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự phát triển của tăng huyết áp.

Một số loại thuốc huyết áp có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.

Bệnh tim:

Bệnh động mạch vành và suy tim sung huyết đều liên quan đến tăng acid uric máu. Một nghiên cứu cho thấy khoảng một nửa số bệnh nhân nhập viện hoặc chết vì suy tim cũng bị tăng acid uric máu. 

Một số nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng một loại enzym tạo ra axit uric - không phải chính axit uric - có liên quan đến bệnh mạch vành. 

Bệnh tiểu đường loại 2:

Tăng acid uric máu không triệu chứng có liên quan đến bệnh tiểu đường loại 2. Một số nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng nồng độ axit uric có thể ảnh hưởng đến cách hoạt động của tuyến tụy và làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin.

Cần nghiên cứu thêm để hiểu mối liên hệ giữa các tình trạng y tế trên và tăng acid uric máu. 

Có thể đo lượng axit uric trong máu và nước tiểu. Chẩn đoán thường bao gồm một mẫu máu và phép đo thường được biểu thị bằng miligam axit uric trên mỗi decilit máu (mg / dL). Chẩn đoán tăng axit uric máu được xem xét trong.

- Đàn ông có hơn 7,0 mg / dL

- Phụ nữ có hơn 6,0 mg / dL

Điều quan trọng cần lưu ý là nồng độ axit uric trong máu dao động tự nhiên và mức được coi là "bình thường" có thể thay đổi tùy thuộc vào phòng thí nghiệm thực hiện phân tích.

Việc điều trị tăng axit uric máu hay không - và cách điều trị - thường phụ thuộc vào việc nó có gây ra các triệu chứng hay không.

+ Nếu tăng acid uric máu gây ra cơn gút, nên điều trị y tế.

- Điều trị ngay lập tức để giảm nồng độ axit uric có thể làm giảm các triệu chứng của cơn gút đang diễn ra.

-  Uống thuốc thường xuyên và thay đổi lối sống nhất định có thể làm giảm nồng độ axit uric trong cơ thể, giảm nguy cơ bị bệnh gút trong tương lai.

+ Nếu tăng axit uric máu không gây ra các dấu hiệu hoặc triệu chứng (tăng axit uric máu không triệu chứng), các khuyến cáo điều trị ít rõ ràng hơn.

- Sử dụng thuốc hạ acid uric để điều trị tăng acid uric máu không có triệu chứng có thể tác động tích cực đến sức khỏe, nhưng ý kiến này còn gây tranh cãi. Việc sử dụng lâu dài các loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ và nguy cơ sức khỏe.

- Trong khi việc sử dụng thuốc còn nhiều tranh cãi, nhiều bác sĩ đồng ý rằng ngay cả khi tăng acid uric máu không có triệu chứng cũng là một dấu hiệu cho thấy cần phải thay đổi lối sống.

Thay đổi lối sống có thể làm giảm tăng axit uric máu bao gồm:

+ Ăn thực phẩm toàn phần, chế độ ăn từ thực vật có ít nhân purin.

+ Giảm trọng lượng dư thừa thông qua chế độ ăn uống và tập thể dục có thể giúp giảm nồng độ axit uric trong máu.

+ Tập thể dục thường xuyên và tránh lối sống ít vận động. Nghiên cứu cho thấy rằng thực hiện hai điều này - không phụ thuộc vào việc giảm cân - có thể làm giảm nguy cơ tăng axit uric máu. 

Những người quan tâm đến việc điều trị tăng axit uric máu thông qua chế độ ăn uống nên tìm hiểu về nhân purin, có trong thực phẩm và đồ uống để tìm ra cho bản thân và người thân tránh những tác động xấu nhất do căn bệnh gút gây nên.

Chúc bạn luôn mạnh khoẻ!