Điều trị bệnh tiểu đường bằng thuốc: Những điều bạn cần lưu ý thêm

Bạn đọc thân mến!

Tiểu đường là một bệnh chuyển hóa đặc trưng bởi lượng đường (glucose) trong máu cao do khiếm khuyết trong bài tiết insulin hoặc khả năng sử dụng insulin của cơ thể. Ở bệnh nhân tiểu đường, việc không sản xuất đủ hoặc không đáp ứng với insulin gây tăng đường huyết. Bệnh tiểu đường là một tình trạng bệnh mãn tính, có nghĩa là mặc dù có thể kiểm soát được nhưng nó sẽ kéo dài suốt đời. Vì thế, ngoài việc thay đổi lối sống bệnh nhân tiểu đường cần lựa chọn thuốc để điều trị tốt hơn.

-  Kiểm soát lượng đường (glucose) trong máu là mục tiêu chính của điều trị bệnh tiểu đường , nhằm ngăn ngừa các biến chứng của bệnh.

-  Bệnh tiểu đường loại 2 có thể được kiểm soát bằng các loại thuốc không phải insulin, giảm cân hoặc thay đổi chế độ ăn uống.

-  Việc lựa chọn thuốc cho bệnh tiểu đường loại 2 được cá nhân hóa, có tính đến: hồ sơ hiệu quả và tác dụng phụ của mỗi loại thuốc, tình trạng sức khỏe cơ bản của bệnh nhân, bất kỳ vấn đề tuân thủ thuốc nào, và chi phí cho bệnh nhân.

-  Thuốc điều trị bệnh tiểu đường loại 2 có thể hoạt động theo nhiều cách khác nhau để giảm lượng đường trong máu. Thuốc có thể: tăng độ nhạy insulin, tăng bài tiết glucose, giảm hấp thụ carbohydrate từ đường tiêu hóa, hoặc hoạt động thông qua các cơ chế khác.

-  Thuốc điều trị bệnh tiểu đường loại 2 thường được sử dụng kết hợp.

Lưu ý thêm những loại thuốc này được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường loại 2 thường không được sử dụng cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Hiện tại, cách duy nhất được khuyến nghị để kiểm soát bệnh tiểu đường ở phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú là bằng chế độ ăn uống, tập thể dục và liệu pháp insulin. Bạn nên nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe của mình nếu bạn đang dùng những loại thuốc này, đang cân nhắc mang thai hoặc nếu bạn có thai khi đang dùng những loại thuốc này.

** Thuốc chữa bệnh tiểu đường loại 2 được thiết kế để

1. Tăng sản lượng insulin của tuyến tụy.

2. Giảm lượng glucose thải ra từ gan.

3. Tăng độ nhạy (phản ứng) của tế bào với insulin.

4. Giảm sự hấp thụ carbohydrate từ ruột.

5. Làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày, do đó làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng ở ruột non.

Thuốc Metformin

Metformin là một loại thuốc biguanide làm tăng độ nhạy của các tế bào của cơ thể với insulin. Nó cũng làm giảm lượng glucose được sản xuất bởi gan. Năm 1994, FDA đã phê duyệt việc sử dụng biguanide được gọi là metformin ( Glucophage ) để điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Ngày nay, đây vẫn là loại thuốc đầu tiên được kê đơn cho bệnh tiểu đường loại 2.

Ngoài ra, metformin có xu hướng ngăn chặn sự thèm ăn, điều này có thể có lợi cho những người thừa cân .

Metformin thường không tự làm giảm đủ lượng đường trong máu và có thể được dùng cùng với các loại thuốc khác như thuốc uống khác hoặc insulin.

Các tác dụng phụ có thể xảy ra của metformin bao gồm buồn nôn và tiêu chảy. Những điều này thường giải quyết theo thời gian.

Thuốc Sulfonylureas

Thuốc làm tăng sản xuất insulin của tuyến tụy thuộc nhóm thuốc được gọi là sulfonylureas. Các thế hệ cũ của những loại thuốc này bao gồm chlorpropamide ( Diabinese ) và tolbutamide đã bị loại bỏ do có liên quan đến nguy cơ biến cố tim mạch cao hơn.

Các loại thuốc sulfonylurea mới hơn bao gồm glyburide (DiaBeta), glipizide ( Glucotrol ) và glimepiride ( Amaryl ).

Những loại thuốc này làm giảm nhanh chóng lượng đường trong máu, nhưng có thể gây ra lượng đường trong máu thấp bất thường (được gọi là hạ đường huyết ). Ngoài ra, sulfonylurea có chứa sulfa và những người bị dị ứng với sulfa nên tránh dùng . Tăng cân là một tác dụng phụ có thể xảy ra của thuốc sulfonylurea.

Thuốc Meglitinides

Giống như sulfonylureas, meglitinides là một nhóm thuốc hoạt động bằng cách thúc đẩy bài tiết insulin từ tuyến tụy. Không giống như sulfonylurea, tồn tại lâu hơn trong cơ thể, repaglinide ( Prandin ) và nateglinide ( Starlix ) có tác dụng rất ngắn, với tác dụng cao nhất trong vòng một giờ. Vì lý do này, chúng được cho lên đến ba lần một ngày ngay trước bữa ăn.

Vì những loại thuốc này làm tăng nồng độ insulin trong tuần hoàn nên chúng có thể gây hạ đường huyết. Tăng cân cũng là một tác dụng phụ có thể xảy ra.

Thuốc Thiazolidinediones

Thuốc thiazolidinedione làm giảm đường huyết bằng cách tăng độ nhạy của tế bào với insulin (cải thiện phản ứng của tế bào đích với insulin). Ví dụ bao gồm pioglitazone ( Actos ) và rosiglitazone ( Avandia )

Những loại thuốc này có liên quan đến các tác dụng phụ nghiêm trọng như tăng nguy cơ suy tim và gãy xương . Tăng cân là một tác dụng phụ khác có thể xảy ra. Những loại thuốc này thường không được dùng như một phương pháp điều trị đầu tiên nhưng có thể hữu ích đối với một số người.

Thuốc ức chế alpha - glucosidase

Thuốc thuộc nhóm này làm giảm sự hấp thu carbohydrate từ ruột. Trước khi được hấp thụ vào máu, các enzym trong ruột non phải phân hủy carbohydrate thành các phần tử đường nhỏ hơn, chẳng hạn như glucose. Một trong những enzyme liên quan đến việc phân hủy carbohydrate được gọi là alpha-glucosidase. Bằng cách ức chế enzym này, carbohydrate không được phân hủy hiệu quả và quá trình hấp thụ glucose bị trì hoãn.

Các chất ức chế alpha-glucosidase có sẵn ở Mỹ là acarbose ( Precose ) và miglitol (Lexicomp). Các loại thuốc này có tác dụng phụ về đường tiêu hóa như đau bụng , đi ngoài ra máu, đầy hơi

Thuốc ức chế SGLT2

Đây là một nhóm thuốc tương đối mới được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Chúng là thuốc uống hoạt động bằng cách ngăn chặn quá trình tái hấp thu glucose của thận, dẫn đến tăng bài tiết glucose và giảm lượng đường trong máu. FDA Hoa Kỳ đã phê duyệt các chất ức chế SGLT2 canagliflozin ( Invokana ) vào tháng 3 năm 2013 và dapagliflozin ( Farxiga ) vào tháng 1 năm 2014.

Các tác dụng phụ tương tự đối với các loại thuốc này và bao gồm nhiễm trùng nấm âm đạo và nhiễm trùng đường tiết niệu. Mỗi loại thuốc này được sử dụng như một liệu pháp đơn lẻ và kết hợp với các loại thuốc khác như metformin, sulfonylurea, pioglitazone và insulin.

Thay đổi kết hợp các loại thuốc có thể kiểm soát bệnh tiểu đường. Không phải bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 nào cũng dùng được thuốc, và không phải loại thuốc nào cũng phù hợp với từng bệnh nhân. Các loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường loại 2 được phân thành các nhóm cụ thể dựa trên cách chúng hoạt động để đạt được sự kiểm soát lượng đường trong máu. Vì vậy, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định dùng thuốc để có kết quả tốt hơn.

Chúc bạn luôn mạnh khoẻ!