Bệnh thần kinh do đái tháo đường: Các biến chứng và các biện pháp phòng ngừa

Bạn đọc thân mến!

Các chuyên gia ước tính rằng đến năm 2030, sẽ có tổng cộng 10 triệu người Việt Nam mắc bệnh tiểu đường, cụ thể là bệnh tiểu đường loại 2. Các biến chứng vi mạch đi kèm với bệnh tiểu đường có nghĩa là cả bệnh nhân và hệ thống chăm sóc sức khỏe  sẽ phải chịu áp lực rất lớn khi các nghiên cứu khác nhau chỉ ra rằng 8 - 57% bệnh nhân tiểu đường bị bệnh thần kinh do tiểu đường. Vì vậy, điều cần thiết là phải hiểu bệnh thần kinh tiểu đường là gì và làm thế nào để ngăn ngừa nó.

Bệnh thần kinh do tiểu đường đề cập đến tổn thương dây thần kinh xảy ra ở bệnh nhân tiểu đường. Các loại bệnh thần kinh tiểu đường khác nhau bao gồm:

• Bệnh thần kinh ngoại biên: Loại này ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở chân và bàn chân. Đôi khi, nó có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở cánh tay và bàn tay.

• Bệnh thần kinh tự chủ: Loại này ảnh hưởng đến các dây thần kinh điều khiển các cơ quan nội tạng. Nó có thể có tác động xấu đến huyết áp, nhịp tim, cơ quan sinh dục, bàng quang, mắt, hệ tiêu hóa, tuyến mồ hôi và thậm chí là khả năng cơ thể cảm nhận được tình trạng hạ đường huyết (lượng đường trong máu thấp bất thường).

Lượng đường trong máu cao không được kiểm soát trong thời gian dài có thể dẫn đến tổn thương thần kinh. Nó có thể cản trở khả năng gửi tín hiệu của dây thần kinh. Hơn nữa, lượng đường trong máu cao cũng làm suy yếu thành mao mạch, dẫn đến lượng oxy đến các dây thần kinh thiết yếu ít hơn.

Ngoài lượng đường trong máu cao, các yếu tố khác cũng có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh thần kinh do tiểu đường. Bao gồm các:

• Viêm dây thần kinh: điều này có thể được gây ra do rối loạn tự miễn dịch, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các dây thần kinh, nghĩ rằng chúng là các thực thể lạ, có hại.

• Hút thuốc / Lạm dụng rượu: Hút thuốc và lạm dụng rượu có thể làm hỏng mạch máu và dây thần kinh, có thể dẫn đến một số dạng bệnh thần kinh.

• Rối loạn di truyền: Rối loạn di truyền có thể dẫn đến tổn thương thần kinh ở một số bệnh nhân.

Thật không may, mọi bệnh nhân tiểu đường đều có nguy cơ phát triển bệnh thần kinh do tiểu đường. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, chẳng hạn như:

• Kiểm soát lượng đường trong máu không đầy đủ: Bệnh nhân tiểu đường phải theo dõi và quản lý lượng đường trong máu của họ một cách thận trọng. Quản lý lượng đường trong máu không đầy đủ có thể làm hỏng các dây thần kinh và dẫn đến bệnh thần kinh. Ngoài ra, không kiểm soát lượng đường của bạn khiến bạn có nguy cơ mắc mọi biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường.

• Thừa cân: Thừa cân làm tăng nguy cơ phát triển bệnh thần kinh.

• Bệnh thận: Khi thận hoạt động không tốt (do bị tổn thương), chúng tạo điều kiện cho các chất độc có hại lưu lại trong máu. Những chất độc này có thể làm hỏng các dây thần kinh và dẫn đến bệnh thần kinh.

• Hút thuốc: Hút thuốc làm cứng và thu hẹp các động mạch. Kết quả là lượng máu đến chân giảm đi đáng kể. Do đó, vết thương lành với tốc độ chậm hơn và các dây thần kinh ở chân bị tổn thương.

• Cholesterol cao và huyết áp: Bệnh nhân tiểu đường có cholesterol và huyết áp cao có nguy cơ mắc bệnh thần kinh cao hơn.

Điều trị bệnh thần kinh tiểu đường nhanh chóng là điều quan trọng hàng đầu vì nó có thể dẫn đến một loạt các biến chứng. Một số trong số này bao gồm:

• Nhiễm đường tiết niệu: Nếu bệnh nhân bị u dây thần kinh điều khiển bàng quang thì khả năng bị nhiễm trùng đường tiết niệu và tiểu không kiểm soát sẽ tăng lên. Điều này là do bệnh nhân không thể làm trống bàng quang thường xuyên, điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ, dẫn đến nhiễm trùng tiểu. Tình trạng mất kiểm soát có thể xảy ra do bệnh nhân không thể cảm nhận được nhu cầu đi tiểu do tổn thương dây thần kinh.

• Tổn thương khớp: Bệnh thần kinh có thể dẫn đến tổn thương khớp, đặc biệt là ở các khớp nhỏ hơn của bàn chân như ngón chân. Điều này có thể dẫn đến biến dạng, đau, sưng, mất ổn định và mất cảm giác. Điều trị kịp thời có thể ngăn nó lây lan.

• Không có khả năng cảm nhận được tình trạng hạ đường huyết: Hạ đường huyết còn được gọi là lượng đường trong máu thấp và nó có các triệu chứng như run rẩy, tim đập nhanh và đổ mồ hôi. Bệnh lý thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận của bệnh nhân.

• Các vấn đề về tiêu hóa: Nếu bệnh lý thần kinh xảy ra ở đường tiêu hóa, nó có thể dẫn đến chứng liệt dạ dày, trong đó dạ dày làm rỗng quá chậm hoặc hoàn toàn không. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về lượng dinh dưỡng, lượng đường trong máu và táo bón của bạn.

• Huyết áp giảm mạnh: Bệnh thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát huyết áp của cơ thể. Do đó, bạn có thể bị tụt huyết áp mạnh khi đứng dậy quá nhanh. Điều này có thể dẫn đến chóng mặt và suy nhược.

• Rối loạn chức năng tình dục: Bệnh lý thần kinh ở cơ quan sinh dục có thể dẫn đến rối loạn chức năng tình dục.

• Rối loạn trong quá trình tiết mồ hôi: Bệnh thần kinh có thể ảnh hưởng đến cách hoạt động của tuyến mồ hôi, có thể dẫn đến đổ mồ hôi quá nhiều hoặc quá ít. Đổ mồ hôi quá ít có thể gây tử vong.

Bệnh thần kinh do tiểu đường không có thuốc chữa. Các loại điều trị khác nhau nhằm mục đích làm chậm sự tiến triển của bệnh thần kinh, giúp bệnh nhân giảm đau và kiểm soát các biến chứng. Một số phương pháp điều trị cũng có thể giúp phục hồi chức năng ở một mức độ nào đó.

Để làm chậm sự tiến triển của bệnh thần kinh, các bác sĩ khuyên bạn nên kiểm tra lượng đường trong máu. Các bác sĩ kê đơn thuốc giảm đau, thuốc chống co giật cũng như thuốc chống trầm cảm để giúp bệnh nhân chống chọi với bệnh tật.

Nếu bạn bị bệnh thần kinh do tiểu đường, bạn phải đến gặp bác sĩ nội tiết. Bác sĩ nội tiết là một loại bác sĩ chuyên về các bệnh rối loạn chuyển hóa như bệnh tiểu đường. Tùy thuộc vào sự tiến triển của bệnh, bạn có thể phải đến khám bác sĩ chuyên khoa thần kinh. Tất cả những gì cần thiết để ngăn ngừa bệnh thần kinh do tiểu đường là quản lý bệnh tiểu đường hiệu quả và thường xuyên đến gặp bác sĩ . Với sự chăm sóc thích hợp, bạn có thể tránh hoàn toàn căn bệnh này!

Chúc bạn luôn mạnh khoẻ!