Bệnh gút mãn tính có nguy hiểm không? Phòng ngừa và cách điều trị

Bạn đọc thân mến!

Hạt tophi, viêm đa khớp hay những cơn đau gút tái đi tái lại,… đều là những biểu hiện của bệnh gút mãn tính. Sở dĩ bệnh phát triển thành mãn tính là do không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách dẫn đến biến chứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Bệnh gút mãn tính là một dạng viêm khớp do sự tích tụ của các tinh thể axit uric trong khớp. Sự bài tiết bất thường của axit uric cùng với sự kết tinh của các hợp chất trong khớp. Về lâu dài sẽ xuất hiện những đợt đau nhức do viêm khớp, sỏi thận và tắc nghẽn các bộ lọc của thận cùng với các tinh thể axit uric dẫn đến suy thận.

Nếu bệnh gút cấp tính gây đau liên tục 12-24 tháng mới xuất hiện một vài lần thì bệnh gút mãn tính sẽ xuất hiện những cơn đau lặp đi lặp lại hoặc tái phát liên tục từ 2-3 lần trong vòng một năm. Trong một số trường hợp hiếm hoi, bệnh gút mãn tính cũng có thể xảy ra ở những người mắc bệnh gút từ 1-2 năm.

Sự gia tăng tích tụ axit uric trong khớp là nguyên nhân gây ra bệnh gút. Tuy nhiên, một số yếu tố sau đây gây ra bệnh gút mãn tính bao gồm:

• Sự chủ quan: Nhiều người mắc bệnh gút ở giai đoạn đầu thường coi thường, chủ quan và không điều trị sớm. Một số khác thấy bệnh đỡ dần thì lập tức ngưng điều trị, khiến bệnh không những không thuyên giảm mà còn tái phát nặng hơn.

• Không điều trị kịp thời: Việc phát hiện bệnh sớm nhưng không chủ động điều trị hoặc điều trị không dứt điểm, không đúng phương pháp đã khiến bệnh phát triển thành mãn tính.

• Sinh hoạt không lành mạnh: Việc  lạm dụng rượu bia, chất kích thích và thực phẩm giàu nhân purin (thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật,…) cùng với thói quen ít vận động đã khiến bệnh vô tình chuyển thành mãn tính. đếm.

• Nguyên nhân khác: Do  gen di truyền hoặc mắc các bệnh về đường tiết niệu, viêm khớp, tiểu đường… cũng là nguyên nhân gián tiếp gây ra bệnh.

Những dấu hiệu cảnh báo sau cho thấy bệnh nhân bị gút đã bước sang giai đoạn mãn tính:

• Hạt tophi: Đây là hiện tượng urat xung quanh khớp, trong màng hoạt dịch, đầu xương, sụn. Kích thước của các hạt tophi không đồng đều tùy thuộc vào urat kết tủa, hơi cứng hoặc mềm, ấn vào không đau, phủ một lớp mỏng hoặc da lở loét, dễ chảy nước vàng và chất trắng như phấn.

• Viêm đa khớp: Tình trạng viêm này chủ yếu xuất hiện ở ngón tay, ngón chân, cổ tay, đầu gối, khuỷu tay,… nhưng không gây đau nhiều và tiến triển chậm. Tuy nhiên, theo thời gian, nếu các hạt tophi bị vỡ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm loét, phá hủy khớp.

• Sự lắng đọng các tinh thể muối urat ở thận: Sự lắng đọng ở nhu mô thận rải rác không có triệu chứng mà chỉ phát hiện được khi phẫu thuật thận.

• Urat lắng đọng ở ngoại tạng: Urat lắng đọng thành từng mảng trên da và móng tay, móng chân, dễ nhầm với các bệnh ngoài da như vảy nến, nấm. Ngoài ra, urat cũng có thể lắng đọng ở màng tim, cơ tim và van tim nhưng trường hợp này rất hiếm.

• Hạn chế vận động: Khi cử động hoặc vận động mạnh, cơn đau sẽ ngày càng trầm trọng hơn. Từ đó, khả năng vận động của người bệnh bị hạn chế rõ rệt.

• Các  khớp bị viêm, sưng tấy: Các khớp   tay chân bị viêm và sưng tấy gây ra các cơn đau dữ dội thường xuyên nhiều lần trong tháng hoặc tái đi tái lại nhiều lần trong năm. 

Khi chuyển sang giai đoạn mãn tính, việc điều trị bệnh gút trở nên vô cùng khó khăn. Để không phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần nghiêm túc phối hợp theo phác đồ điều trị mà bác sĩ đề ra.

Thông thường, trước khi đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán sau:

• Xét nghiệm máu

• Xét nghiệm dịch khớp

• Chụp X-quang

• Chụp CT

Nguyên tắc điều trị

•     Điều trị viêm khớp trong cơn gút mãn tính: Cho thuốc chống viêm.

•     Hạ axit uric máu: Để ngăn chặn các cơn gút tái phát cũng như các biến chứng của bệnh gút.

•     Điều trị các bệnh đi kèm: Bao gồm tiểu đường, béo phì, tăng huyết áp,…

Điều trị bệnh gút mãn tính bằng thuốc

Đây được coi là phương pháp điều trị bệnh gút mãn tính phổ biến nhất. Thuốc điều trị bệnh gút mãn tính được chia thành các nhóm sau:

Nhóm thuốc ức chế tổng hợp acid uric trong máu

Nhóm thuốc này được tạo ra bằng cách ức chế enzym xanthinoxydase để chuyển hóa hypoxanthin thành xanthin. Cũng chỉ định các đối tượng sau:

• Bệnh nhân gút có hiện tượng tăng đào thải acid uric qua thận.

• Người bệnh đã sử dụng nhóm thuốc tăng đào thải axit uric nhưng không hiệu quả.

• Hàm lượng axit uric gây ra các vấn đề về thận như sỏi thận hoặc suy giảm chức năng thận.

Để ức chế quá trình tổng hợp axit uric, bác sĩ sẽ chỉ định chủ yếu các loại thuốc như:

• Allopurinol: Loại thuốc này được sử dụng khá phổ biến. Tuy nhiên, cần thận trọng với những bệnh nhân có tiền sử suy thận và không dùng cho các cơn gút cấp.

• Febuxostat: Đây là loại thuốc kê đơn được sử dụng rộng rãi chỉ sau Allopurinol. Lưu ý, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như kích ứng gan, buồn nôn, đau khớp, mẩn ngứa.

• Topiroxostat: Một loại thuốc được sử dụng để ức chế các XO có chọn lọc và không có nhân purin.

Nhóm thuốc tăng đào thải axit uric

Cơ chế của nhóm thuốc này là tăng đào thải acid uric qua cầu thận và ức chế tái hấp thu ở ống thận. Được chỉ định sử dụng khi người bệnh không dung nạp với các tác dụng phụ của thuốc Allopurinol hoặc nhóm thuốc ức chế tổng hợp acid uric không hiệu quả.

Một số loại thuốc trong nhóm này bao gồm:

• Probenencid: Đây là một   chất ức chế URAT1 . Không có tính chọn lọc và tương tác nên cần lưu ý khi sử dụng nhóm thuốc này.

• Benzbromarone: Thuốc này có tác dụng hạ acid uric và dùng được cho bệnh nhân suy giảm chức năng thận.

• Lesinurad: Bệnh nhân gút mãn tính có hạt tophi có thể sử dụng thuốc này kết hợp với allopurinol hoặc febuxostat. Thuốc chống chỉ định với những bệnh nhân suy giảm chức năng thận, phải ghép thận, lọc máu,…

Khi bệnh gút chuyển sang mãn tính, bệnh sẽ nặng hơn cấp tính rất nhiều. Do đó, phác đồ điều trị cũng khó hơn, mất nhiều thời gian và công sức của người bệnh hơn. Để kiểm soát những biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần hết sức lưu ý những điều sau:

• Điều trị bệnh mãn tính bằng thuốc phải cực kỳ thận trọng và tuyệt đối không được tự ý sử dụng khi chưa được bác sĩ cho phép.

• Trong quá trình điều trị, người bệnh cần kiên trì và thực hiện đúng theo phác đồ của bác sĩ.

• Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều purin (thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật) hoặc thực phẩm có tính axit như thực phẩm lên men hoặc trái cây có tính axit cao.

• Tuyệt đối không sử dụng rượu bia, chất kích thích hay đồ uống có cồn sẽ gây ức chế quá trình đào thải acid uric qua thận.

• Tăng cường uống nước mỗi ngày từ 2 - 3 lít sẽ giúp đào thải axit uric ra ngoài cơ thể.

• Tránh vận động gắng sức hoặc làm việc quá sức. Điều quan trọng là phải cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi, ngay cả khi cơn đau không xuất hiện.

• Tập các bài tập phù hợp mỗi ngày sẽ giúp cải thiện khả năng vận động của khớp, hạn chế các biến chứng phát sinh do liệt và tổn thương khớp.

Bệnh gút mãn tính có thể xuất hiện nghiêm trọng hơn nếu người bệnh không có biện pháp điều trị để kiểm soát bệnh. Khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường, người bệnh cần chủ động thăm khám và tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ để kịp thời ngăn chặn những biến chứng có thể phát sinh.

Chúc bạn luôn mạnh khoẻ!