Nguyên nhân và triệu chứng kháng insulin - Mối quan tâm đáng lưu ý để phòng ngừa bệnh tiểu đường loại 2 hiệu quả

Bạn thân mến!

Một trong 5 người Việt Nam, trong đó có một nửa số người 60 tuổi trở lên - có vấn đề về đường huyết thầm lặng được gọi là tình trạng kháng insulin. Kháng insulin làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tiểu đường loại 2 và một loạt các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, bao gồm đau tim, đột quỵ 2 và ung thư.

Vậy nguyên nhân và triệu chứng kháng insulin là gì? Hãy xem POCACO nói gì trong vấn đề này trong nội dung bài viết sau đây, để từ đó có cái nhìn nhận đúng đắn và hạn chế được các ảnh hưởng xấu nó có thể gây ra.

Kháng insulin là gì?

Kháng insulin là khi các tế bào trong cơ bắp, mỡ trong cơ thể và gan bắt đầu kháng cự hoặc phớt lờ tín hiệu rằng hoóc-môn insulin đang cố gắng thông báo, đó là lấy glucose ra khỏi máu và đưa nó vào tế bào của chúng ta để phục vụ cho các hoạt động thường ngày của cơ thể chúng ta.

Glucose, còn được gọi là đường trong máu, là nguồn nhiên liệu chính của cơ thể. Chúng ta nhận glucose từ ngũ cốc, trái cây, rau, các sản phẩm từ sữa và đồ uống mang lại sự phân hủy thành carbohydrate.

Sự phát triển của kháng insulin như thế nào?

Trong khi di truyền, lão hóa và sắc tộc đóng vai trò trong việc phát triển độ nhạy insulin, các động lực thúc đẩy kháng insulin bao gồm trọng lượng cơ thể dư thừa, mỡ bụng quá nhiều, thiếu tập thể dục, hút thuốc và thậm chí vấn đề bỏ qua giấc ngủ cũng là yếu tố góp phần. Qúa trình hình thành bệnh tiểu đường do tình trạng kháng insulin

Khi kháng insulin phát triển, cơ thể bạn chiến đấu trở lại bằng cách sản xuất nhiều insulin hơn. Trong nhiều tháng và nhiều năm, các tế bào beta trong tuyến tụy của bạn đang làm việc rất chăm chỉ để làm cho insulin bị “tiêu hao” và không còn có thể theo kịp nhu cầu về ngày càng nhiều insulin. Sau đó nhiều năm sau khi kháng insulin âm thầm bắt đầu - lượng đường trong máu của bạn có thể bắt đầu tăng lên và bạn có thể bị tiền tiểu đường hoặc tiểu đường loại 2. Bạn cũng có thể phát triển bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) - một vấn đề đang gia tăng liên quan đến tình trạng kháng insulin làm tăng nguy cơ tổn thương gan và bệnh tim.

Dấu hiệu và triệu chứng kháng insulin biểu hiện ra sao?

Kháng insulin thường được kích hoạt bởi sự kết hợp của các yếu tố liên quan đến cân nặng, tuổi tác, di truyền, ít vận động và hút thuốc.

1.1 Một vòng eo lớn

Các chuyên gia cho biết cách tốt nhất để biết liệu bạn có nguy cơ kháng insulin hay không liên quan đến thước dây và sự nhìn nhận về vấn đề tang vòng eo của bạn trước gương.

Dưới đây là bảng số liệu về chỉ số vòng eo ở cả 2 giới được xem là mức bình thường:

Vòng eo có kích thước từ 90 trở lên đối với nữ, 100 tuổi trở lên đối với nam sẽ làm tăng tỷ lệ kháng insulin và hội chứng chuyển hóa - cũng liên quan đến kháng insulin.

1.2 Bạn có thêm dấu hiệu của hội chứng chuyển hóa

Theo Viện Y tế Quốc gia, với vòng eo lớn và sự xuất hiện ba hoặc nhiều hơn các đâu hiệu sau đây, bạn có khả năng mắc hội chứng chuyển hóa, tạo ra kháng insulin.

• Triglyceride cao: Mức 150 hoặc cao hơn, hoặc dùng thuốc để điều trị mức độ cao của các chất béo trong máu.

• HDL thấp: Nồng độ lipoprotein mật độ thấp dưới 50 đối với phụ nữ và 40 đối với nam giới - hoặc dùng thuốc để tăng nồng độ lipoprotein mật độ cao (HDL) thấp.  

• Huyết áp cao: Chỉ số từ 130/85 mmHg trở lên hoặc dùng thuốc để kiểm soát huyết áp cao

• Đường trong máu cao: Mức 100-125 mg / dl (phạm vi tiền tiểu đường) hoặc trên 125 (bệnh tiểu đường).

• Đường huyết lúc đói cao (hoặc bạn đang dùng thuốc để điều trị lượng đường trong máu cao). Lượng đường trong máu cao có thể là một dấu hiệu sớm của bệnh tiểu đường.

1.3 Bạn phát triển các mảng da tối màu

Nếu tình trạng kháng insulin nghiêm trọng, bạn có thể có những thay đổi rõ rệt trên da. Chúng bao gồm các mảng da sẫm màu sau gáy hoặc trên khuỷu tay, đầu gối, đốt ngón tay hoặc nách của bạn. Sự đổi màu này được gọi là “bệnh gai đen”.

Tình trạng sức khỏe liên quan đến kháng insulin

Tại Mỹ, theo báo cáo của hiệp hội tiểu đường quoaasc gia, Ước tính 87 triệu người Mỹ trưởng thành bị tiền tiểu đường; 30-50% sẽ tiếp tục phát triển bệnh tiểu đường loại 2 toàn phát. Ngoài ra, có tới 80% người mắc bệnh tiểu đường loại 2 mắc NAFLD (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu). Nhưng đó không phải là những mối đe dọa duy nhất do kháng insulin.

Với nhiều năm mức insulin cao kéo theo sự gia tăng lượng đường trong máu gây tổn thương tế bào, những người bị kháng insulin, tiền tiểu đường và tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao. Kháng insulin làm tăng gấp đôi nguy cơ đau tim và đột quỵ - và tăng gấp ba lần tỷ lệ đau tim hoặc 'đau não' sẽ gây tử vong, theo báo cáo từ Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế.

Trong khi đó, tình trạng kháng insulin và hội chứng chuyển hóa cũng có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư bàng quang, vú, đại tràng, cổ tử cung, tuyến tụy, tuyến tiền liệt và tử cung cao hơn. Nồng độ insulin cao sớm trong tình trạng kháng insulin dường như thúc đẩy sự phát triển của khối u và ngăn chặn khả năng tự bảo vệ của cơ thể bằng cách tiêu diệt các tế bào ác tính.

Nghiên cứu cũng tìm thấy mối liên quan mạnh mẽ giữa tình trạng kháng insulin và suy giảm chức năng bộ nhớ, làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer – một căn bệnh suy giảm trí nhớ gây ra tình trạng lú lẫn ở người bệnh.

Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa hoặc đảo ngược tình trạng kháng insulin

Giảm cân, tập thể dục thường xuyên và không bỏ qua giấc ngủ đều có thể giúp cải thiện độ nhạy insulin của bạn. Đừng chỉ dựa vào chế độ ăn kiêng hoặc tập thể dục: trong một nghiên cứu của Đại học Y khoa New Mexico, được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Béo phì cho thấy những người thừa cân giảm 10% trọng lượng thông qua chế độ ăn kiêng cộng với việc tập thể dục đã cải thiện độ nhạy cảm của insulin 80%. Những người giảm cùng một lượng cân thông qua chế độ ăn kiêng đã tăng 38%. Và những người chỉ đơn giản là tập thể dục nhiều hơn, nhưng không giảm được nhiều cân, hầu như không thấy sự thay đổi trong mức độ kháng insulin của họ.

Trong một nghiên cứu được trình bày tại cuộc họp năm 2015 của Hiệp hội Béo phì, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng chỉ cần một đêm thiếu ngủ đã thúc đẩy tình trạng kháng insulin nhiều như ăn thực phẩm giàu chất béo trong sáu tháng.

Từ kết quả của những nghiên cứu trên cho ta thấy rằng, vấn đề giảm cân và tập luyện cũng như một giấc ngủ đủ giấc sẽ là những ưu tiên hàng đầu trong vấn đề phòng ngừa cũng như điều trị tình trạng kháng insulin.

Tưởng chừng như nó không ảnh hưởng tới sức khỏe, những những biến chứng không tưởng mà nó gây ra thì đáng để báo động tới sức khỏe chúng ta.

Với chia sẻ trên đây, POCACO hy vọng bạn hiểu hơn mối nguy hại từ tình trạng kháng insulin, đồng thời bạn có thể hiểu rõ được Nguyên nhân và triệu chứng kháng insulin để từ đó có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, tránh để tiến triển thành bệnh tiểu đường.